آناتومی ستون فقرات به نحوی است که با بافت ها و اعصاب از عصب نخاعی محافظت می کند. ستون فقرات به صورت مهره های روی هم بوده که در بین آن ها دیسک کمر قرار گرفته است. ستون فقرات شامل رشته های عصبی است که از مغز تا پشت بدن ادامه دار است. این بخش یکی از مهم ترین بخش های بدن می باشد و وظیفه ی آن حفظ و نگهداری شکل بدن است. به دلیل اهمیتی که ستون فقرات در بدن دارد در صورت بروز هرگونه آسیب دیدگی، چگونگی و روش درمان آسیب ستون فقرات از اهمیت فوق العاده بالایی برخوردار می باشد. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
منظور از آسیب ستون فقرات چیست؟
ستون فقرات از 33 مهره به همراه دیسک و ماهیچه هایی که به طور منظم بر روی یکدیگر قرار گرفته اند تشکیل شده است. هرگونه ضربه به این مهره ها در اثر تصادف، افتادگی از پله و یا بلند کردن بار سنگین می تواند آسیب ستون فقرات را ایجاد کند. با آسیب فقرات فرد از انجام فعالیت های عادی خود باز مانده و درد زیادی را تحمل خواهد کرد. این آسیب می تواند باعث اختلال در حرکت و یا رسیدن پیام های عصبی به مغز شود که بسیار جدی می باشد. به همین دلیل باید در صورت بروز، هرچه سریع تر به درمان آسیب ستون فقرات اقدام کرد. در مورد درمان قطعی دیسک کمر بیشتر بدانید.
علل اصلی و روش درمان آسیب ستون فقرات
آسیب به ستون فقرات می تواند علل متفاوتی داشته باشد که با توجه به آن می توان روش های درمانی مختلفی را به بیماران توصیه کرد.
بیرون زدگی دیسک
این عارضه شایع ترین علت آسیب به ستون فقرات است که در میان مردم دیده می شود. در بیرون زدگی دیسک کمر، دیسک از فضای بین دو مهره ی کمر اندکی خارج می شود و این موضوع می تواند برای بیماران درد بسیار شدیدی را در پاها ایجاد کند از علائم این مشکل می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- گز گز کردن پاها
- فلج کمر به پایین
- از دست دادن کنترل روی مثانه و روده
- ضعف عضلانی
روش درمان آسیب ستون فقرات ناشی از بیرون زدگی دیسک
این نوع دیسک کمر در مراحل ابتدایی می تواند با استفاده از روش های غیر مهاجم و دارو های مسکن و استروئیدی، فیزیوتراپی و استراحت حل شود اما در صورت پیشرفت بیماری و یا عدم اقدام به موقع برای درمان ممکن است احتیاج به جراحی دیسک کمر باشد.
دیسک گردن
ستون فقرات گردن دارای 7 مهره می باشد که بر روی دیسک هایی برای راحتی در حرکت قرار گرفته اند. دیسک های ستون فقرات از دو قسمت داخلی و خارجی تشکیل شده اند. قسمت خارجی حلقه ای کلاژن مانند است که دور هسته ی دیسک را که از ماده ی ژلاتینی پر شده، قرار می گیرد. در صورت آسیب این لایه ی خارجی، ماده ی ژلاتینی از هسته خارج شده و وارد کانال عصب نخایی می شود که درد شدیدی را به بیمار تحمیل می کند.
علائم دیسک گردن عبارتند از :
- درد بدون وقفه از گردن تا نوک انگشتان
- درد شدید هنگام حرکت داد گردن
- احساس گزگز و مور مور در گردن
ابتدا پزشک متخصص تلاش می کند تا با استفاده از روش های غیر تهاجمی و غیر از جراحی مثل فیزیوتراپی، تزریق داروهای استروئیدی و یا بستن کمربند های طبی این مشکل را تا حد امکان حل کند اما در صورت عدم تاثیر این روش ها آخرین مرحله ی درمان جراحی می باشد. درمان دیسک گردن چیست؟
روش درمان آسیب ستون فقرات ناشی از دیسک گردن
ابتدا پزشک متخصص تلاش می کند تا با استفاده از روش های غیر تهاجمی و غیر از جراحی مثل فیزیوتراپی، تزریق داروهای استروئیدی و یا بستن کمربند های طبی این مشکل را تا حد امکان حل کند اما در صورت عدم تاثیر این روش ها آخرین مرحله ی درمان جراحی می باشد.
آرتروز ستون فقرات
خشکی مفاصل و از بین رفتن دیسک بین مهره های در ستون فقرات را آرتروز می نامند. این عارضه سبب درد شدید در گردن و ستون فقرات در هنگام حرکت می شود و دارای علائم زیر است:
- درد شدید در ناحیه ی آسیب دیده از ستون فقرات
- گزگز و سوزش در اعصاب نخاع
- فرورفتگی و انحنای غیر طبیعی ستون فقرات
- تورم مفاصل
- ساییدگی و پوسیدگی استخوان
روش درمان آسیب ستون فقرات ناشی از آرتروز:
روش های درمانی آرتروز به دسته های درمان با جراحی و درمان بدون جراحی تقسیم بندی می شوند.
روش های درمان آسیب ستون فقرات ناشی از آرتروز بدون استفاده از جراحی:
- ماساژ
- استفاده از کمپرسور آب سرد و گرم
- طب سوزنی
- تحریک الکتریکی عضلات
- انجام ورزش های هوازی و افزایش انعطاف پذیری
- مصرف مکمل های غذایی طبق دستور پزشک
در صورتی که بیمار با هیچ کدام از درمان های فوق بهتر نشود احتیاج به جراحی تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب می باشد.
تورم دیسک
این عارضه نیز یکی از عوارض شایع بین افراد بوده و در صورتی پیش خواهد آمد که فشار زیادی به دیسک بیاید.در اثر این فشار دیسک شکل طبیعی خود را از دست داده و در اثر تورم دیسک ممکن است به کانال نخاعی فشار وارد شود که تنگی کانال نخاعی را به دنبال خواهد داشت. تنگی کانال نخاعی درد شدیدی را در بیمار به وجود خواهد آورد. علائم این مشکل شامل موارد زیر می باشد:
- ضعف عضلانی
- واکنش های غیرعادی در اعصاب پا
- از دست دادن کنترل روده و مثانه
- بی حس شدن و گزگز پاها
روش درمان آسیب ستون فقرات ناشی از تورم دیسک:
در مراحل ابتدایی و در صورت اقدام به موقع برای درمان فرد می تواند با استفاده از فیزیوتراپی و درمان های دارویی و مسکن ها روند بهبودی را طی کند اما درصورتی که به این روش درمانی پاسخ ندهد نیاز به جراحی تحت نظارت پزشک متخصص دارد.
تومور نخاعی
تومور نخاعی توده ای از سلول ها است که رشد غیرعادی ای در اطراف طناب نخاعی و یا در نخاع دارد و بر اساس محل قرارگیری و شدت رشد به دو دسته ی خوش خیم و بدخیم تقسیم بندی می شوند. این تومورها در صورت درمان می توانند باعث آسیب های ستون فقرات شوند.
روش درمان آسیب ستون فقرات به دلیل تومور نخاعی
درمان تومور نخاعی تنها به وسیله ی جراحی انجام می شود که در طی آن تمام تومور و یا قسمتی از آن تا مقداری که ممکن است توسط جراح مغز و اعصاب خارج می شود.
پیچ خوردگی عضلات
این عارضه هنگامی رخ می دهد که تاندون ها و عضلات اطراف ستون فقرات به دلیل یک فشار دچار کشیدگی و پارگی شده باشند.
روش درمان آسیب ستون فقرات به دلیل پیچ خوردگی عضلات
روش درمان این نوع آسیب تنها از طریق روش غیرتهاجمی واستفاده از روش هایی مثل فیزیوتراپی و کمپرسور آب سرد و… انجام می شود.
هزینه درمان درمان آسیب ستون فقرات
هزینه درمان آسیب ستون فقرات بسته به نوع بیماری، حاد بودن آن، تخصص پزشک و … متفاوت می باشد. به جهت اطلاع دقیق از هزینه ها ضروری است که به جراح مغز و اعصاب مراجعه شود.
کلام آخر
ستون فقرات شامل رشته های عصبی است که از مغز تا پشت بدن ادامه دار است. این بخش یکی از مهم ترین بخش های بدن می باشد و وظیفه ی آن حفظ و نگهداری شکل بدن است. بنابراین توجه به بیماری های ستون فقرات و درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.