دیسک گردن یکی از بخش های ستون فقرات گردن می باشد. وظیفه این دیسک ها کمک به کاهش فشار وارد شده بر استخوان های گردن، سهولت در حرکت و عدم ایجاد ساییدگی می باشد. در برخی موقع به دلایل مختلف دیسک های گردنی ممکن است آسیب ببینند، که این عارضه منجر به افت کیفیت زندگی و احساس درد شدید در ناحیه گردن و دست ها می گردد. لذا شناخت دلایل ابتلا به دیسک گردن و روش های درمانی آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در این مورد بدانید.
ساختار دیسک بین مهره ای گردن
دیسک ها بافت غضروفی هستند که منجر به سهولت حرکت ستون مهره ها و جلوگیری از اعمال فشار به آن می گردد. دیسک گردن از دو قسمت تشکیل شده است. یک قسمت حلقه ی دیسک که آنولوس فیبروزوس نامیده شده و از جنس کلاژن می باشد. که این قسمت دارای بافت های در هم تنیده است و وظیفه آن حفظ فرم کلی دیسک و مایع داخل هسته ی دیسک است.
قسمت بعدی هسته ی آن بوده که از جنس ژلاتین بوده و به شکل کروی داخل حلقه ی دیسک قرار گرفته است. این مایع ژلاتینی به بافت های استخوانی کمک می کند تا در جهات مختلف قادر به حرکت باشند همچنین از ساییدگی آن ها بر روی یکدیگر تا حد قابل توجهی جلوگیری می کند. در صورتی که به هر دلیلی دیسک های بین مهره ای جا به جا شوند و یا از حالت طبیعی خود خارج شوند در صورت عدم درمان به موقع می تواند برای گردن آسیب رسان باشد.
مزایای درمان دیسک گردن
با درمان دیسک گردن، می توان از شر درد، سوزن سوزن شدن دستها و کاهش کیفیت زندگی خلاص شد.
راه های تشخیص دیسک گردن
تشخیص دیسک گردن با یک معاینه ی فیزیکی گردن، دست ها و اندام های پایینی شروع می شود. پزشک ستون فقرات و گردن بیمار را برای بررسی انعطاف پذیری، مقدار دامنه ی حرکتی و علائمی که درگیر شدن ریشه های عصبی یا نخاع را توسط دیسک نشان دهد، مورد بررسی قرار می دهد. پس از معاینه ی اولیه برای تشخیص بهتر دیسک گردن بهتر از آزمایش های تشخیصی خاصی استفاده کرد. این آزمایش ها شامل موارد زیر هستند:
MRI: یکی از بهترین روش ها برای تشخیص دیسک گردن می باشد که هرگونه چرخش عصبی ناشی از دیسک گردنی را نشان می دهد. این روش غیر تهاجمی بوده و یکی از بهترین روش ها برای عکس برداری می باشد.
نوار عصب عضله: این نوار در تشخیص فشار دیسک گردن بر روی عصب ها موثر می باشد.
سی تی اسکن: تصویر برداری با استفاده از اشعه ی ایکس که در مشخص کردن بیرون زدگی دیسک تاثیر بسزایی دارد.
میلوگرام: نوعی تصویر برداری با استفاده از اشعه ی ایکس از کانال ستون فقرات که به همراه تزریق ماده ی شفاف کننده ی فضاهای نخاعی می باشد که می تواند فشار روی نخاع واعصاب در اثر دیسک و یا فرورفتن استخوان در اثر ساییدگی و همچنین وجود تومور ها را مشخص کند.
روش های درمان دیسک گردن
درمان های دیسک گردن به جهت کاهش درد و تسکین بیماران است. این درد به مقدار قابل توجهی با دارو و ورزش گردن کنترل می شود و احتمال بروز مجدد درد پس از تسکین یافتن بسیار کم است. برای درمان دیسک گردن روش های جراحی و بدون جراحی وجود دارد که در ادامه ی این مقاله روش های درمان دیسک گردن بدون جراحی را توضیح داده ایم:
دارو
هدف از تجویز دارو، درمان درد گردن می باشد. بیمار با استفاده از دارو در مراحل اولیه می تواند تا حد قابل توجهی درد خود را کنترل کند. داروهایی مثل آسپیرین ، ایبوبروفن و دارو های غیر استروئیدی مسکن هایی هستند که بدون نسخه و برای رفع درد دیسک گردن به کار می روند. در برخی موارد که بیماران درد شدیدی را تحمل می کنند ممکن است مصرف داروهای مخدر برای تسکین درد مزمن پشت بدن توصیه شود البته به دلیل سمی بودن این داروها برای بدن و ایجاد اعتیاد و وابستگی های جسمی و روانی که با خود به همراه دارد، اصولا در موارد بسیار نادر مصرف این داروها توصیه می شوند.
شایان ذکر است که الزامی است که دوره ی مصرف این داروها باید کوتاه باشد و در صورت تست عدم حساسیت بیمار به دیگر داروها باید داروها تجویز شوند.
فیزیوتراپی و کاردرمانی
فیزیوتراپی و کاردرمانی از روش های درمان بدون جراحی دیسک گردن می باشد که نقش مهمی در بهبود بیماران ایفا می کند. این روش درمانی بعد از کاهش درد و برای جلوگیری از بروز مجدد علائم تجویز می شود. برنامه جهت درمان درد گردن با فیزیوتراپی غالبا شامل استفاده از کمپرس گرم و یا سرد و برق درمانی برای تسکین درد، کاهش تورم، افزایش قدرت و تحریک فرایند التیام می باشد. حرکت های اصلاحی و ورزش گردن و استفاده از ابزار کمکی و تجهیزات انطباق پذیر به منظور افزایش قدرت، افزایش دامنه ی حرکت، استقامت و…. از روش های متداول محسوب می شوند.
تزریق
گاهی برای کاهش التهاب و تسکین درد کورتیکواستروئید که تاثیری مشابه هورمون های کورتیزون و هیدروکورتیزون دارد تزریق می شود. در زمانی که کورتیکواستروئید در میزان بالاتر از سطح طبیعی تجویز شود موجب کاهش التهاب می شود که به نوبه خود کاهش درد و فشار را به همراه خواهد داشت. استفاده از دارو اگر به همراه فیزیوتراپی انجام شود تاثیر بیشتری خواهد داشت. البته با توجه به اثرات جانبی کورتیکواستروئید ها تعداد تزریق های آن محدود بوده و معمولا سالانه بیش از سه مرتبه تزریق نمی شود.
گاهی از داروهای استروئیدی و بی حسی برای تزریق در اطراف عصب های نخاعی استفاده می شود که اصطلاحا به این ناحیه فضای اپیدورال می گویند. استروئید ها به دلیل بازداری از تولید پروتئین های ایجاد کننده ی التهاب تحریک های عصبی را کاهش می دهند که می تواند میزان درد در بیماران را کنترل کند. داروی بی حسی نیز هدایت عصبی را در ناحیه ی تزریق مسدود می کند که این موضوع باعث توقف درد می شود. این تزریق در فرآیند درمان و همچنین تشخیص کاربرد زیادی دارد به دلیل این که پزشک با تزریق دارو در اطراف ریشه ی عصبی خاص تشخیص می دهد که آن ریشه علت بروز مشکل است یا خیر. درمان دیسک گردن چیست؟
ماندگاری اثر تزریق در درمان دیسک گردن
تسکین درد به کمک تزریق می تواند بلند مدت و یا کوتاه مدت بوده و از یک هفته تا چند ماه اثر گذار باشد. تزریق در فضای اپیدورال در برخی از بیماران می تواند التهاب را به صورت دائمی از بین برده و تسکین دائمی برای بیمار به ارمغان بیاورد. البته این روش تسکین موقت درد بیمار است و در مواردی که فشردگی نخاعی وجود داشته باشد موثر نیست.
درمان دستی (کایروپراکتیک)
درمان دستی عملکرد نامناسب مفصل را بهبود می بخشد و به کاهش درد کمک می کند. بهتر است از دستکاری شدن زیاد پرهیز کنید زیرا ممکن است نتیجه ی معکوس به همراه آورد. در این روش پزشک با فشار زیاد استخوان ها را به محل مناسب خود باز می گرداند.
بریس
در این مواقع استفاده از گردنبند طبی یا بریس می تواند امکان استراحت بیشتر مهره های گردنی را فراهم کند.
روش درمان دیسک گردن با جراحی
چنانچه درد ناشی از فتق دیسک گردن پس از گذشت 6 تا 12 هفته از بین نرود و ناتوانی فرد در انجام کارهای روزمره شدت بگیرد، جراحی ستون فقرات برای بیمار توصیه می گردد.
جراحی ستون فقرات برای درمان بیرون زدگی دیسک گردن مناسب بوده و پس از عمل درد و عوارض نا مطلوب آن بسیار اندک می باشد. این جراحی باید توسط جراح ماهر و با تجربه انجام شود تا خطر پایین و عوارض اندکی داشته باشد.
هزینه درمان دیسک گردن
هزینه درمان دیسک گردن بسته به شدت بیماری، نوع درمان انتخابی و تخصص جراح مغز و اعصاب متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه ها، ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه شود. در مورد درمان قطعی دیسک کمر بیشتر بدانید.
کلام آخر
دیسک ها بافت غضروفی هستند که منجر به سهولت حرکت ستون مهره ها و جلوگیری از اعمال فشار به آن می گردد. در صورت آسیب دیسک گردن، بیمار درد زیادی را متحمل می شود. لذا درمان به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
