به برداشتن تمام یا قسمتی از دیسک بین مهره ای برآمده یا بیرون زده که به ریشه عصبی یا خود نخاع فشار می آورد و باعث درد و سایر علائم می شود، دیسککتومی میگویند. هدف از این جراحی رفع فشار با برداشتن استخوان یا بافت نرم محتویات کانال نخاعی است. این امر باعث کاهش درد ناشی از فتق دیسک می شود. از این روش زمانی استفاده می شود که روش درمانی معمولی و غیر جراحی مانند داروها، فیزیوتراپی و تزریق اپیدورال درمان مناسبی نیست. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در این خصوص بدانید.
دیسککتومی چیست؟
از آنجایی که درد از ناحیه کمر منشا می گیرد، دیسککتومی کمری انجام می شود که رایج ترین روش برای اصلاح علائم مربوط به کمر است. اگرچه فتق دیسک کمر تنها 5 درصد از مشکلات کمر، مانند تشعشع درد در ناحیه کمر (رادیکولوپاتی کمری) را تشکیل می دهد. اما علت اصلی درد عصب سیاتیک است. از میان تکنیکهای مختلف موجود در حال حاضر، میکرودیسککتومی باز رایجترین روش است که نتایج سایر تکنیکهای دیسککتومی کم تهاجمی با آن مقایسه می شود.
تکنیک های جراحی نشات گرفته از جراحی باز می باشد. امروزه در روش های کم تهاجمی از برش های جراحی کوچکتر و دستگاه هایی مانند میکروسکوپ، آندوسکوپ و لیزر استفاده می شود. این عملها از یک برش کوچکتر استفاده میکنند که با کاهش خونریزی و کاهش آسیب به بافتهای مجاور همراه است. طول درمان نیز در این روش ها سریعتر است.
ساختار دیسک مهره به طور خلاصه
ستون فقرات یا ستون مهره ها از استخوانهای منفرد به نام مهره ها تشکیل شده است که روی هم قرار میگیرند. در بین مهره ها دیسکهایی وجود دارد که در بین آن بالشتک دیسک کمر وجود دارد. این بخش به ستون مهره اجازه می دهند بدون تماس مهره ها و حذف اصطکاک بر روی هم بلغزند. با این حال، هنگامی که دیسک دچار مشکل می شوند، ممکن است برآمده یا فتق شود. در این هنگام اعصاب نخاع به دلیل تنگی نخاع فشرده می شود. این امر باعث کمردرد موضعی، گردن درد یا درد تشعشعی مانند سیاتیک می شود که در یک یا هر دو پا پخش می شود. در چنین شرایطی، دیسک باید با جراحی برداشته شود.
انواع دیسککتومی چیست؟
میکرودیسککتومی: این روش یک روش دیسککتومی کم تهاجمی است که از یک میکروسکوپ ویژه طراحی شده استفاده می کند که موضع جراحی را روشن و بزرگ می کند. این عامل به جراح اجازه می دهد تا یک برش بسیار کوچک ایجاد کند و کمترین آسیب را به بافت های مجاور وارد کند. درمان آسیب ستون فقرات با میکرودیسککتومی یک روش جراحی قابل اعتماد است و استاندارد طلایی برای دیسککتومی باز محسوب می شود. برای تسکین فوری سیاتیک ناشی از فتق دیسک کمر میتوان از این روش استفاده کرد.
دیسککتومی از راه پوست: در این روش یک پروب کوچک از راه پوست از طریق سوراخ سوزنی در پوست وارد می شود. پروب داخل دیسک قرار می گیرد و قسمت کوچکی از قسمت مرکزی دیسک برداشته می شود. دیسککتومی از راه پوست به طور موثر درد را در بیمارانی که از سیاتیک یا درد ساق پا ناشی از فتق یا لیز خوردن دیسک رنج می برند، تسکین می دهد.
دیسککتومی آندوسکوپی: در این روش یک برش کوچک در پوست ایجاد می شود و یک پروب به بالای دیسک فتق وارد می شود. سپس یک آندوسکوپ، که دارای نور و دوربین است، از طریق پروب وارد می شود تا جراح بتواند موضع جراحی را روی یک مانیتور مشاهده نماید. این ابزارها از طریق آندوسکوپ برای انجام جراحی وارد می شوند. این جراحی جزو جراحی بسته دیسک کمر است.
لیزر دیسککتومی: این روش از پرتو لیزر برای نفوذ و عمل بر روی دیسک فتق شده استفاده می کند، اما هنوز در مرحله تحقیق و توسعه (R&D) است.
مزایای دیسککتومی
- این جراحی برای کاهش درد و بازیابی تحرک و عملکرد بدنی بیمار انجام می شود.
- کاهش تحرک
- رفع درد شدید
- رفع ضعف یا از دست دادن حس در یک یا هر دو پا که بر تحرک و انجام فعالیت های روزانه تأثیر می گذارد.
عوارض دیسککتومی
عدم موفقیت درمان پزشکی: در مواردی ممکن است علائم بیمار پس از 4 هفته درمان پزشکی غیر جراحی بهبود نیابد. شایان ذکر است که در صورت انجام جراحی توسط پزشک متخصص احتمال بروز این عارضه بسیار محدود می باشد.
سندرم دم اسب: این یک بیماری جدی است که به دلیل فشردن ریشه های دسته های عصبی در انتهای طناب نخاعی (دم اسبی) رخ می دهد و ممکن است ناشی از فتق دیسک باشد که کل دم اسب را فشرده می کند و در نتیجه باعث از دست دادن کنترل روده یا مثانه، ضعف جدید در پاها، یا بی حسی/ سوزن سوزن شدن در ناحیه تناسلی، باسن و پاها می شود. در این شرایط نیاز به جراحی اورژانسی است.
کبودی و تورم موضع: این عارضه معمولا چند روز پس از جراحی التیام می یابد.
روش دیسککتومی چگونه انجام می شود؟
قبل از جراحی، بیمار ممکن است با بیهوشی عمومی (GA) بیهوش شود یا قسمت پایین بدن از پشت به پایین در اثر بی حسی نخاعی بی حس شود. (بی حسی موضعی برای این نوع جراحی توصیه نمی شود.) هنگامی که بیمار بیهوش شد، او را برمی گردانند تا با بالشتک مناسب روی شکم دراز بکشد. پشت بیمار با صابون استریل تمیز می شود تا موضع استریل شود و سپس قبل از شروع عمل جراحی پوشانده می شود. یک برش کوچک روی ناحیه ای که دیسک در آن فتق شده است ایجاد می شود. قسمت آسیب دیده ستون فقرات با شکافتن ماهیچه ها از استخوان های ستون فقرات با استفاده از گشادکننده ها و کشنده ها نمایان می شود. در مرحله بعد، تکه کوچکی از استخوان مهره به نام لامینا برداشته می شود (لامینوتومی یا لامینکتومی) که یک پنجره کوچک ایجاد می کند که از طریق آن می توان اعصاب نخاعی را مشاهده کرد. هنگامی که دیسک پاره شده شناسایی شد، همراه با سایر قطعات دیسک که ممکن است جابجا شده باشند یا احتمالاً از جای خود خارج شوند، برداشته می شود. سپس لایه های بافت بخیه شده و در نهایت برش پوست بخیه می شود. در پایان جراحی، یک پانسمان روی محل برش قرار می گیرد.
هزینه دیسککتومی دیسک کمر
هزینه این روش درمانی، بسته به حاد بودن مشکل و تخصص پزشک متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه ها ضروری است که به جراح مغز و اعصاب مراجعه و مورد معاینه قرار بگیرید.
کلام آخر
دیسککتومی دیسک کمر روش درمانی نوینی به منظور درمان دیسک کمر می باشد. این روش بازدهی بالایی دارد و می تواند عارضه دیسک کمر را به طور موثری درمان نماید.
