هنگامی که عصب میانی دست که از داخل کانالی در مچ دست عبور می کند دچار فشردگی می شود سندروم تونل کارپال ایجاد می شود. عصب میانی در واقع در انگشتان شست ، سبابه ، انگشت نشانه و قسمتی از انگشت حلقه ایجاد احساس می کند و سبب می شود این انگشتان حس داشته باشند. این سندروم می تواند در یک یا هر دو دست ایجاد شود.
هنگامی که مچ دست متورم شود سبب ایجاد فشار یا سندروم تونل مچی می شود. این عارضه می تواند سبب بی حسی ، ضعف و حتی گزگز کردن دست در نزدیکی انگشتان شست شود. این سندروم معمولا میان زنان و مردان بین ۴۰ تا ۶۰ سال رخ می دهد. در برخی از زنان باردار در هفته های آخر بارداری ممکن است این سندروم بروز یابد. به طور کلی بانوانی که از داروهای ضدبارداری استفاده می کنند و یا داروهایی که دارای استروژن اضافی بوده و یا در سنین یائسگی این سندروم می تواند خود را نشان دهد.
چرا سندروم تونل کارپال ایجاد می شود؟
تونل کارپال در واقع یک مسیر باریک و استخوانی در کف دست می باشد. در کانال کارپال عصب میانی و تاندون ها قرار دارند. این تونل در برخی موارد می تواند به دلیل التهاب و تورم و تحریک تاندون ها باریک شده و بر عصب میانی فشار وارد کند.
عصب میانی وظیفه کنترل احساس در کف دست ، انگشتان میانی و انگشت شست را دارد.
هنگامی که بر این عصب فشار وارد شود می تواند سبب ایجاد درد ، بی حس ، ضعف در دست و مچ دست شود که ممکن است حتی به سمت بازوها و شانه ها هم کشیده شود.
سندروم تونل کارپال به دلایل مختلفی ایجاد می شود اگر زیاد از مچ دستتان استفاده می کنید و یا انگشتان مدام در حال تایپ و یا نواختن هستند ممکن است بیشتر از سایر افراد دچار این سندروم شوید.
علت سندروم تونل کارپال
برخی از دلایل شایع ابتلا به این سندروم به شرح زیر می باشد:
- حرکات و چرخش مکرر مچ دست
- استفاده مکرر از دست و به خصوص انگشتان
- فشار کاری
- باردرای
- احتباس مایعات یا ادما
- روماتیسم مفصلی
- کم کاری تیروئید
- دیابت
- آسیب دیدگی مچ دست
- مشکلات آناتومیک در دست ها
- ضایعاتی که روی مچ دست ایجاد شده اند
- کیست یا تومور در کانال کارپال
- پرکاری و بیش فعالی غده هیپوفیز
- تورم و یا التهاب در اطراف تاندون ها
علائم سندروم تونل کارپال چیست؟
این سندروم معمولا با تکرار فعالیت ها و به مرور زمان می تواند بدتر شود . علائم اولیه ان در شب و یا ابتدای صبح خود ر ا نشان می دهد. حتی برخی بیماران نیاز دارند هنگامی که از خواب بیدار می شوند دستشان را تکان دهند تا دردی که در اعصاب آن به وجود آمده است از بین برود. هم چنین در موارد شدیدتر ممکن است سبب بیدار کردن فرد در طول خواب شوند.
سه علامت شایع دراین سندروم به ترتیب زیر می باشد:
- درد
- بی حس
- گزگز کردن انگشتان دست
بیشتر بخوانید : جراحی لیزر دیسک کمر
این علائم به طور معمول در انگشت شست و انگشت حلقه خود را نشان می دهند و به مرور زمان پیشرفت کرده و به سایر قسمت های دست و ساعد کشیده می شود.
هنگامی که این سندروم پیشرفت کند فرد ممکن است حتی توانایی مشت کردن دست و یا نگه داشتن اجسام کوچک هم در دست خود نداشته باشد. تایپ کردن ، بازکردن در بطری ویا حتی بستن دکمه ها می تواند دچار اختلال شود. در صورتی که این سندروم تحت نظر بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران قرار نگیرد ممکن است حتی فرد احساس گرمی و سردی را هم تشخیص ندهد. تمامی علائم تشدید می شوند و دیگر بخش های دست مانند بازوان نیز ممکن است دچار اختلال شده و به وضعیت مشابه سندروم تونل کارپال مبتلا شوند.
تشخیص سندروم تونل کارپال
اگر می خواهید شخصا این سندروم را در دستانتان امتحان کنید ضربات آهسته ای به مچ دست بزنید و احساس بی حسی یا گزگز را در انگشتان بررسی کنید. یک روش امتحان دیگر این است که مچ خود را یک دقیقه خم کنید و بالای سرتان قرار دهید اگر علائمی مانند درد، بی حسی ،گزگز انگشتان حس کردید ممکن است به تونل کارپال مبتلا شده باشید. هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید سوالاتی در رابطه با نحوه کارکرد دستتان و یا حتی علائمی که در قسمت فوق ذکر شد از شما می پرسد. برخی آزمایشات پزشکی نیز در تشخیص این سندروم مورد بررسی قرار می گیرند که از جمله آن ها می توان موارد زیر را مثال زد:
- علامت تینل
ضرباتی آرام به مچ دست زده می شود تا احساس بی حسی یا گزگز بررسی شود.
- علامت فالن
پشت دست ها در حالتی که مچ خم شود به هم فشار داده می شود تا احساس بی حسی یا گزگز بررسی شود.
- نوار عصب
- تصویربرداری
درمان سندروم تونل کارپال
معمولا درمان این سندروم غیرجراحی بوده با استراحت ، حرکات ورزشی، کمپرس سرد و ماساژ قابل کنترل است. ناگفته نماند استفاده از مکمل های ویتامین ب و منیزیم نیز در کاهش درد این سندروم موثر می باشند.
